Een echtscheiding heeft veel gevolgen. Ook op fiscaal gebied. Vaak gaat het echter mis met de fiscale afspraken en de aangifte bij de Belastingdienst. Met name in geval van een eigen woning.
Als partijen een koopwoning bezitten is het in veel gevallen zo dat een van partijen in de woning blijft wonen (Blijver) en de ander de woning verlaat (Vertrekker) gedurende de echtscheidingsprocedure. Vaak wordt er dan afgesproken dat Blijver de volledige hypotheeklasten draagt.
In het convenant wordt dan afgesproken dat de ‘aftrek materieel toekomt’ aan degene die de hypotheeklasten daadwerkelijk heeft betaald (= Blijver). Dat wordt fiscaal mogelijk gemaakt door de aangifte inkomstenbelasting over het jaar waarin de echtscheiding heeft plaatsgevonden gezamenlijk in te dienen. Wanneer partijen niet gezamenlijk aangifte doen, is het niet mogelijk dat degene die de volledige hypotheeklast betaalt, ook 100% aftrekt wanneer diegene ook niet 100% eigenaar is.
Convenant
Zonder convenant kan er niet vanuit worden gegaan dat partijen gezamenlijk aangifte zullen doen. Dit zou tot gevolg hebben dat ieder de eigen aangifte doet. De partij die geen hypotheeklasten heeft betaald, kan niet aftrekken. Zonder betaling, geen aftrek.
Degene die 100% van de hypotheeklasten betaalt, kan maar 50% aftrekken als hij maar voor de helft eigenaar is. De hoofdregel is dat je alleen hypotheekrente kunt aftrekken voor het percentage dat je eigenaar bent.
Als beide partijen wensen dat de betalende Blijver de volledige rente in aftrek kan brengen, dan kunnen ze overeenkomen dat Blijver het aandeel in de rente van Vertrekker namens Vertrekker aan de bank voldoet, doordat Blijver Vertrekker hiertoe in staat heeft gesteld door als het ware aan Vertrekker alimentatie ter grootte van diens aandeel in de rente te voldoen, zodat deze rentelasten op het inkomen van Vertrekker drukken. Zonder dergelijke afspraken duidelijk vast te leggen in een convenant is het voor Blijver niet mogelijk om een bedrag van 100% in mindering te brengen op het inkomen.
Belastingaangifte
In de aangifte moeten beide partijen op basis van de WOZ waarde hun aandeel in de eigen woning aangeven (eigenwoningforfait), maar Vertrekker kan dit als partneralimentatie in natura opgeven. Dit omdat Blijver het genot van de woning van Blijver heeft. Als dit niet duidelijk vooraf is besproken, kan dit een onaangename verrassing zijn voor Blijver.
Advies fiscale gevolgen echtscheiding
Omdat er in echtscheidingen fiscaal veel misgaat, heeft de fiscus een speciale website en campagne gemaakt. Op deze website kan een checklist worden ingevuld, zodat je kunt zien wat er in jullie scheidingssituatie relevant is.
De fiscale regelingen zijn ingewikkeld en het is belangrijk dat fiscale afspraken goed in een convenant worden vastgelegd. Het advies is dan ook om fiscaal advies in te winnen voor jullie specifieke situatie.
Dit artikel is gezamenlijk geschreven door:
Nathalie Groenewoud – advocaat-mediator
www.mrgroenewoud.nl
Rik Smit – Gecertificeerd financieel planner – MfN registermediator
www.smitvernooij.nl
